Cập nhật lần cuối vào 31/05/2022
Có nhiều cách phân loại các giai đoạn, có thể từ 3 – 5 giai đoạn. Ở đây chúng tôi liệt kê các giai đoạn được trích trong textbook của Dr. Delisa Physical Medicine & Rehabilitation chia thành 5 giai đoạn:
Giai đoạn | Mục tiêu | Phương pháp |
I Bảo vệ tối đa | Giảm đau và sưng nề | PRICE: P: Protection: Bảo vệ R: Rest: Nghỉ ngơi (tương đối) I: Ice: chườm lạnh C: Compression: Băng ép E: Elevation: nâng cao chi |
II Bảo vệ trung bình | Phục hồi tầm vận động và sinh cơ học bình thường | Tập tầm vận động sớm nhẹ nhàng không đau và tăng tiến dần; vận động chủ động nhẹ. Phân tích bất thường sinh cơ học và có biện pháp can thiệp kịp thời |
III Bảo vệ tối thiểu | Tăng tiến sức mạnh | Tập mạnh cơ đẳng trường (chống teo cơ, bảo vệ khớp) Tập mạnh cơ đẳng trương trong tầm không đau Sử dụng bài tập chuỗi động đóng (Closed kinetic chain) và bài tập chuỗi động mở (Open kinetic chain), đặc biệt với chi dưới |
IV Trở lại hoạt động | Kiểm soát thần kinh-cơ và rèn luyện cảm thụ bản thể | Tập kiểm soát thần kinh- cơ (để phục hồi các mẫu hoạt hóa cơ theo đúng trình tự…), có thể sử dụng các tín hiệu thị giác, lời nói, xúc giác hoặc sử dụng hồi tác sinh học. Rèn luyện cảm thụ bản thể (có thể bị khiếm khuyết sau chấn thương khớp hoặc thoái hóa) nhằm giảm nguy cơ chấn thương tái diễn. có thể sử dụng các bài tập thăng bằng, như ván thăng bằng, đứng thăng bằng một chân, hoặc với bóng đối với chi trên. |
V Hoạt động/Duy trì | Hoạt động chức năng và/hoặc thể thao | Sử dụng tích hợp từng bước các hoạt động chức năng của người bệnh (SHHN, thể thao, nghề nghiệp) trong môi trường thể dục. Chia nhỏ các công việc thành các bước, sau đó kết hợp lại khi người bệnh nắm vững từng bước đó. Ví vụ khả năng bước lên bậc cấp có thể bắt đầu bằng tập thăng bằng với các hoạt động một chân, chuyển trọng lượng với các hoạt động bước một chân, sau đó tiến triển tập đưa chân kia lên cao khi giữ thăng bằng chân cùng bên. Cuối cùng kết hợp các bước này lại với nhau. |