KHÁM CÁC DÂY THẦN KINH CHI TRÊN

Khám thần kinh có thể phân thành khám thần kinh trung ương ở não, khám thần kinh ở mức rễ và khoanh tuỷ, và khám thần kinh ở mức đám rối, các dây thần kinh.

Bài viết tập hợp các video khám dây thần kinh chi trên, bao gồm khám thần kinh quay, thần kinh giữa và thần kinh trụ.

XEM THÊM: KHÁM THẦN KINH CHI TRÊN Ở MỨC KHOANH TUỶ VÀ RỄ CỔ

XEM VIDEO:

Thần kinh quay:

Test sàng lọc liệt dây thần kinh quay

Yêu cầu bệnh nhân duỗi cổ tay với khuỷu gấp 90 độ (tổn thương nặng gây rũ cổ tay). Tiếp theo đánh giá động tác dạng ngón cái (cơ dạng ngón cái dài) (chủ động- có kháng).

Test cơ ngửa:

Đánh giá bệnh lý cơ ngửa (nhánh sâu của dây thần kinh quay): đánh giá ngửa cẳng tay từ tư thế quay sấp với khuỷu duỗi (chủ động- có kháng)

THẦN KINH GIỮA

Dấu hiệu Tinel:

Phalen test và Phalen đảo ngược

Test sàng lọc liệt dây thần kinh giữa:

Yêu cầu bệnh nhân đối đầu ngón cái và đầu ngón trỏ. Bước tiếp theo, yêu cầu bệnh nhân làm nắm đấm. Cuối cùng, yêu cầu bệnh nhân gấp nhẹ gan bàn tay với các ngón duỗi. Tổn thương dây thần kinh giữa gây liệt cơ đối ngón cái (không thể làm bước 1), yếu cơ đối ngón cái và gấp 3 ngón đầu (không thể làm nắm đấm mà tạo bàn tay nhà truyền giáo với chỉ có gập ngón nhẫn và ngón út).

Test cầm chai (Bottle test):

Yêu cầu bệnh nhân nắm quanh một cái chai với ngón cái và ngón trỏ. Do liệt cơ dạng ngón cái ngắn, khe giữa ngón cái và ngón trỏ sẽ không tiếp sát quanh mặt chai.

THẦN KINH TRỤ

Dấu Tinel:

• Ở rãnh thần kinh trụ (khuỷu tay), kênh Guyon

Đánh giá tổn thương thần kinh trụ:

Yêu cầu bệnh nhân nắm tay thành nắm đấm. Bệnh nhân có thể gập ngón trỏ và ngón giữa, trong khi ngón nhẫn và ngón út vẫn duỗi, không thể gấp ở các khớp bàn đốt và liên đốt gần của những ngón này (dấu hiệu liệt cơ gian cốt). Bệnh kéo dài dẫn đến teo cơ vùng này.

Dấu hiệu Froment:

• Chứng tỏ hội chứng ống thần kinh trụ.
• Yêu cầu bệnh nhân kẹp chặt một mảnh giấy giữa ngón cái và ngón trỏ (búp-búp) trong khi người khám kéo mảnh giấy ra. Các cơ cho vận động này là khép ngón cái (thần kinh trụ chi phối).
• Khi liệt, bệnh nhân sẽ sử dụng động tác gấp khớp gian ngón của ngón cái (gấp ngón cái ngắn của thần kinh giữa).

TEST ĐÁNH GIÁ CẢ 3 DÂY THẦN KINH:

Kumar Test: Duỗi cổ tay (Thần kinh quay), Dạng các ngón bên trụ (cơ gian cốt mu tay – thần kinh trụ), Làm chữ O (Gấp ngón cái dài và cơ gấp các ngón sâu- Thần kinh giữa). Xem tham khảo tại https://ispub.com/IJOS/3/1/7147

O test: Yêu cầu bệnh nhân đối ngón cái và trỏ thành chữ O. Trong hội chứng dây thần kinh gian cốt trước với liệt cơ gấp ngón sâu ngón trỏ và gấp ngón cái dài, ngón trỏ và ngón cái vẫn duỗi ở khớp liên đốt xa. Bệnh nhân do đó không thể tạo hình đúng chữ O được.