Cập nhật lần cuối vào 16/03/2023
Thường một cách để dễ nhớ một danh sách là ghi nhớ các chữ đầu.
Trong hỏi bệnh về đau, chúng ta có thể nhớ các ý cần hỏi người bệnh về những đặc điểm của nó bằng các chữ đầu OPQRST
Xem thêm bài Lượng giá đau
Mục lục
OPQRST đơn giản:
- Onset (khởi phát): ông bà đang làm gì khi bắt đầu đau? Đau từ từ hay đột ngột?
- P : Provocation (yếu tố làm nặng/nhẹ): Ông/bà làm gì để giảm bớt triệu chứng? có động tác nào làm đau tăng lên?
- Q : Quality (tính chất) : ông/bà cảm giác đau như thế nào? Châm chích, điện giật…
- R: Radiation (lan): ông/bà có thể chỉ chính xác điểm đau nhiều nhất? đau có lan đi đâu?
- S: Severity (độ nặng): đau nhiều hay ít? Có thể đánh giá theo thang điểm 0-10. Đánh giá vào lúc bắt đầu, lúc nặng nhất, vào thời điểm hiện tại?
- T: Time (thời gian): triệu chứng bắt đầu khi nào? Bao lâu rồi? đã từng bị như vậy chưa?
OPQRST phức tạp hơn:
O1: Onset: (Khởi phát và tiến triển theo thời gian).
Đau bao lâu rồi? Bắt đầu như thế nào? Từ từ hay đột ngột? Thời gian diễn tiến và thay đổi trong ngày.
O2: Origin: (Nguồn gốc).
Đau do bệnh lý hoặc chấn thương? Nếu do chấn thương cẩn khai thác cơ chế gây chấn thương
P1: Position: (Vị trí).
Đau một chỗ hay nhiều chỗ. Đau tại chỗ hay từ nơi khác lan chiếu đến. Nông hay sâu.
P2: Pattern: (Kiểu đau).
Đau liên tục hay có tính chu kỳ? Đau khi hoạt động hay khi nghỉ ngơi? Đau di chuyển? Các họat động làm tăng hoặc giảm đau? Đau có thay đổi? Nặng lên, như cũ hoặc giảm dần?
Q1: Quality: (Tính chất).
Các đặc trưng cùa đau. Đau như đè ép, rát bỏng, tê rần, nhịp dập, dao cắt?
Q2: Quantity: (Cường độ):
Nặng hay nhẹ, theo thang lời, nhìn…
Radiation: (Đường lan).
Lan đi đâu. Điều gì gây đau lan?…
Signs & symptoms: (Các triệu chứng và dấu hiệu kèm theo)
Cứng khớp buổi sáng, tiếng lạo xạo trong khớp, hạn chế vận động ?
Treatment: (Điều trị):
Điều trị hiện tại và trước đây cũng như hiệu quả của điều trị, bao gồm thuốc và các phương pháp khác. Cũng nên xác định thái độ và sự mong đợi của BN với việc điều trị.
SOCRATES?
Một nhóm các chữ đầu khác để dễ nhớ khi hỏi bệnh về đau là SOCRATES (tên của một nhà triết học nổi tiếng Hy Lạp cổ đại).
- Site – (vị trí): đau ở đâu? vị trí đau nhiều nhất.
- Onset – ( khởi phát): đau bắt đầu khi nào, đột ngột hay từ từ? tăng và giảm.
- Character – (đặc điểm): đau như thế nào? nhức nhối? dao đâm?
- Radiation – (Lan) Đau lan đi đâu?
- Associations – (Dấu hiệu và triệu chứng kèm theo)
- Time course – (Diễn tiến thời gian) Đau có theo một mẫu nào không?
- Exacerbating/Relieving factors – (Yếu tố làm nặng/giảm nhẹ đau)
- Severity – (Độ trầm trọng) Mức độ nặng của đau
Minhdatrehab tổng hợp và biên dịch