LƯỢNG GIÁ CƠ LỰC THÂN MÌNH

Cập nhật lần cuối vào 16/03/2023

Bài viết trình bày phương pháp thử cơ thân mình bằng tay (trunk manual muscle testing, MMT) và một số lượng giá sức bền cho thân mình.

Xem thêm: GIẢI PHẪU CHỨC NĂNG THÂN MÌNH. PHẦN 2: CƠ VÀ HOẠT ĐỘNG CƠ

Mục lục

GẬP THÂN TRÊN

Các cơ:

Rectus abdominis (thẳng bụng)
Obliquus externus abdominis (chéo bụng ngoài)
Obliquus internus abdominis (chéo bụng trong)
Psoas major (thắt lưng lớn)
Psoas minor (thắt lưng bé)

Tư thế:

Hướng dẫn bệnh nhân: “Nhấc đầu, vai, ngực lên khỏi mặt giường càng cao càng tốt“, để hở hai bả vai.

Dưới bậc 3 có thể thử cơ theo 3 bước:

Bước 1: Nhấc đầu, người khám sờ sự co cơ bụng

Bước 2: Trợ giúp, người khám sờ sự co cơ bụng

Đánh giá:

Có kéo hạ xương sườn: Bậc 2
Hoặc chỉ co cơ thẳng bụng: Bậc 1
Nếu không có co cơ thẳng bụng: Bậc 0

Bước 3: Yêu cầu bệnh nhân ho

Đánh giá:

Nếu có ho, kéo xương sườn: Cơ bậc 2,
Nếu co nhẹ cơ thẳng bụng thì cơ bậc 1,
Không co: Cơ bậc 0

Lưu ý:

Test các cơ gấp cổ (và gấp háng với hạ chân) trước khi gập thân

Bảng phân độ cơ lực:

Bậc 5:	Hai tay sau đầu, nhấc mạnh bả vai khỏi giường
Bậc 4	Hai tay bắt chéo trước ngực; nhấc bả vai khỏi giường
Bậc 3	Hai tay dọc thân; nhấc bả vai khỏi giường
Bậc 2	Hai tay dọc thân; nhấc một phần bả vai khỏi giường
Bậc 1	Co cơ bụng vết (trace); sờ hoặc nhìn thấy khi ho
Bậc 0	Không có co cơ bụng

GẬP THÂN DƯỚI

Đánh giá co cơ ly tâm (hạ hai chân từ tư thế nằm ngửa gập háng, thẳng gối)

Tư thế:

Yêu cầu bệnh nhân từ từ hạ hai chân xuống trong lúc vẫn giữ nghiêng chậụ ra sau (thắt lưng sát mặt giường) và đánh giá góc độ giữ chân khi hạ xuống.

Bảng Phân độ:

Bậc 5:	Có thể thực hiện nghiêng chậu ra sau và giữ thắt lưng sát giường trong khi hạ hai chân xuống tư thế duỗi thẳng (0-15 độ) so với mặt giường
Bậc 4+	Có thể thực hiện nghiêng chậu ra sau và giữ thắt lưng sát giường trong khi hạ hai chân xuống một góc 15-30 độ so với mặt giường
Bậc 4	Có thể thực hiện nghiêng chậu ra sau và giữ thắt lưng sát giường trong khi hạ hai chân xuống một góc 30 – 45 độ so với mặt giường
Bậc 4-	Có thể thực hiện nghiêng chậu ra sau và giữ thắt lưng sát giường trong khi hạ hai chân xuống một góc 45-60 độ so với mặt giường
Bậc 3+	Có thể thực hiện nghiêng chậu ra sau và giữ thắt lưng sát giường trong khi hạ hai chân xuống một góc 60-75 độ so với mặt giường
Bậc 3	Có thể thực hiện nghiêng chậu ra sau và giữ thắt lưng sát giường trong khi hạ hai chân xuống một góc >75 độ so với mặt giường
Bậc 3- và thấp hơn	Không thực hiện được

DUỖI THÂN

Các cơ:

Iliocostalis thoracis
Iliocostalis lumborum
Longissimus thoracis
Spinalis thoracis (often indistinct)
Semispinalis thoracis
Multifidi (nhiều đầu)
Rotatores thoracis and lumborum (11 đôi)
Interspinales thoracis and lumborum
Intertransversarii thoracis and lumborum
Quadratus lumborum (vuông thắt lưng)
Gluteus maximus (cố định xương chậu để tạo nền cho duỗi thân)

Tư thế:

Tư thế khác:

Hướng dẫn bệnh nhân:

“Nâng cao đầu, vai và ngực khỏi giường càng cao càng tốt”.

Bậc 1, 0: sờ sự co cơ

Bảng Phân độ:

Bậc 5:	Hai tay đặt sau đầu; giữ tư thế chắc, mạnh
Bậc 4	Hai tay sau đầu; giữ tư thế không chắc (rung, gắng sức)
Bậc 3	Hai tay dọc thân
Bậc 2	Hai tay dọc thân; thực hiện một phần ROM (không hở rốn)
Bậc 1	Co vết, sờ và nhìn thấy
Bậc 0	Không co

Lưu ý:
Test các cơ duỗi háng và duỗi cổ trước khi đánh giá duỗi thân

BẮT CẦU MỘT BÊN

Đánh giá sức bền

Các cơ:

Vuông thắt lưng,
Các cơ ngang bụng

Tư thế:

Như hình vẽ, yêu cầu bệnh nhân nhấc hông lên tạo thành một đường thẳng.

Bảng Phân độ:

Bậc 5:	Có thể nhấc chậu khỏi giường và giữ thẳng người 20-30 giây
Bậc 4	Có thể nhấc chậu khỏi giường và khó giữ thẳng người 15-20 giây
Bậc 3	Có thể nhấc chậu khỏi giường và khó giữ thẳng người 10-15 giây
Bậc 2	Có thể nhấc chậu khỏi giường và không giữ thẳng người được 1-10 giây
Bậc 1	Không thể nhấc chậu khỏi giường
Bậc 0

LÀM VÁN (PLANK)

Giữ thân mình ở tư thế làm ván càng lâu càng tốt

Tư thế:

Bảng phân độ:

Bậc 5:	Giữ tư thế làm ván 120 giây
Bậc 4	Không thể giữ làm ván >90 giây
Bậc 3	Làm ván được nhưng không thể giữ tư thế lâu được
Bậc 2	Chỉ có thể giữ làm ván ở tư thế chạm gối
Bậc 1	Không thể làm ván được
Bậc 0