TÂM LÝ HỌC ỨNG DỤNG: TÌNH BẠN

Hãy nghe bài viết
Getting your Trinity Audio player ready...

Cập nhật lần cuối vào 30/07/2023

Ta không thể biết một ai, nếu không có tình bạn.

Saint Augustin

Có lẽ một trong những nhiệm vụ khó khăn nhất của mỗi người trong quá trình sống là bắt đầu và hình thành mối quan hệ với những người khác. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu các yếu tố nào đã làm cho ta bị người khác lôi cuốn và nảy sinh những quan hệ có ý nghĩa với họ, và các phẩm chất quan trọng của người bạn.

Mục lục

CÁC YẾU TỐ KHIẾN CHO TA BỊ NGƯỜI KHÁC LÔI CUỐN

Sự Gần Gũi

Hẳn bạn không lạ gì với những câu nói như “Xa mặt, cách lòng” hay “Bà con xa thua láng giềng gần”.

Quả thật gần gũi là một trong những yếu tố quyết định đến sự lôi cuốn giữa hai người. Chúng ta thường nảy sinh tình bạn với những người ở gần mình nhất và cũng ít có khả năng kết bạn với những ai ở cách xa. Một trong những lý do chính của điều này là ta dễ có thể nhận được các lợi ích từ những người ở gần chúng ta hơn – chẳng hạn như sự giúp đỡ khi cần thiết,…

Ngày nay, với sự phổ biến của internet và thiết bị thông minh, liên lạc qua thế giới ảo cũng đóng vai trò quan trọng trong sự gần gũi, ít ra là về mặt ngôn ngữ, tinh thần.

Bản thân tiếp xúc cũng có thể tạo nên sự ưa thích. Người ta thấy rằng không những chúng ta dễ bị những người tiếp xúc thường xuyên với mình hấp dẫn, mà chúng ta còn dễ dàng ưa thích âm nhạc, tranh ảnh, và những những sở thích khác của người kia nữa (Birnbaum, Mellers, 1979).

Lẽ tất nhiên, điều này cũng chỉ có một giới hạn nhất định. Đến một mức độ nào đó, thì tiếp xúc sẽ không làm chúng ta cảm thấy một người hay một kích thích nào đó hấp dẫn hơn nữa. Ngoài ra, nếu ban đầu ta có một ấn tượng quá không tốt với một người nào đó thì sự tiếp xúc thường xuyên khó lòng làm cho chúng ta ưa thích người đó nhiều hơn, và ngược lại càng làm cho chúng ta càng “ghét cay ghét đắng” người đó hơn.

Sự Giống nhau 

Một trong những nhận xét của các nhà tâm lý học – là chúng ta thường ưa thích những người có thái độ, giá trị, và ngay cả những tính cách giống mình.

Điều này cũng không lấy gì làm khó hiểu, vì khi có những nét giống nhau, thì ta cảm thấy các quan điểm của mình được chia xẻ, là đúng, và có giá trị với người kia. Ngoài ra, biết rằng người đó có cùng quan điểm cho phép ta dễ hiểu và dự đoán hành vi của người đó hơn, làm cho hai người dễ dàng cùng tham gia vào một hoạt động. Vì thế có câu : “Đồng thanh tương ứng, đồng khí tương cầu”.

Sự Khác nhau

Dù mối liên hệ giữa giống nhau và lôi cuốn khá rõ ràng, đôi khi lại xảy ra điều ngược lại. Một số người dường như ưa thích những người hoàn toàn đối nghịch với họ. Một trong những lý do của điều này là chúng ta có thể bị lôi cuốn bởi những người có thể đáp ứng nhiều nhất những nhu cầu mà ta đang thiếu. Vì vậy, một người thích chỉ huy có thể tìm một người chịu phục tùng, một người thích nói đi tìm người thích nghe, … hai người bổ khuyết cho nhau. Tuy nhiên, điều này vẫn không phổ biến, và nghiên cứu thấy rằng giống nhau vẫn là yếu tố quan trọng hơn để cho hai người ưa thích nhau.

Vẻ ngoài hấp dẫn

Đa số các bạn sẽ phủ nhận rằng vẻ đẹp bề ngoài đóng một vai trò quan trọng trong việc quyết định người mà mình bạn thích. Tuy nhiên, đây dường như là một yếu tố hết sức quan trọng trong những quan hệ giữa chính ta với những người khác, đặc biệt là với những người khác phái.

Nói chung, chúng ta thích những người có vẻ ngoài đẹp hơn. Điều này xảy ra suốt cả cuộc đời, từ khi còn bé cho đến lúc trưởng thành. Ở nhà trẻ và trường tiểu học, các trẻ bụ bẫm, dễ thương thường được các bạn cùng lứa và thầy cô yêu mến hơn. Khi đã lớn, chúng ta cũng tỏ ta ưa thích những người có dáng vẻ bề ngoài hấp dẫn hơn. Chẳng hạn, nếu một cô gái bị hỏng xe, các chàng trai thường tỏ ra sẵn sàng, hăng hái giúp đỡ hơn nếu cô ấy xinh xắn dễ thương.

Một lý do để giải thích điều này là quan niệm cho rằng những người có vẻ bề ngoài hấp dẫn thường có nhiều phẩm chất tốt đẹp khác như là tốt tính, việc làm thuận lợi, và đời sống vợ chồng hạnh phúc hơn so với người ít hấp dẫn (Adams, Huston, 1975). Dù nhiều người có thể không đồng ý với quan niệm này, nó vẫn tạo nên động cơ khiến cho người ta muốn quan hệ với những người có vẻ ngoài hấp dẫn hơn.

Mặc dù vậy, đôi khi vẻ bề ngoài hấp dẫn có thể đem lại một số điều bất lợi. Chẳng hạn, thành công đột ngột ở người có vẻ ngoài hấp dẫn thường được cho là do vẻ bề ngoài hơn là do tài năng thật sự của họ. Nghiên cứu cho thấy rằng những phụ nữ đẹp thành công trong kinh doanh thì thường không được đánh giá cao bằng những đồng nghiệp ít hấp dẫn, vì người ta nghĩ rằng họ đã thành đạt không nhờ vào những giá trị của họ mà nhờ vào vẻ đẹp bên ngoài. 

Những phẩm chất của Tình bạn

Những phẩm chất nào là quan trọng nhất trong tình bạn?

Trong một cuộc điều tra ở Mỹ, 40.000 người tham gia đã xếp thứ tự các phẩm chất quan trọng nhất trong tình bạn đối với họ. Sau đây là mười phẩm chất hàng đầu được xếp theo thứ tự giảm dần:

  1. Biết giữ bí mật
  2. Trung thành 
  3. Nhiệt tình và tình cảm
  4. Có tinh thần giúp đỡ
  5. Thật thà
  6. Có óc hài hước
  7. Sẵn sàng dành thời gian, 
  8. Độc lập
  9. Nói chuyện hay
  10. Thông minh

Riêng bạn, bạn sẽ xếp thứ tự các phẩm chất này như thế nào?

LỜI KHUYÊN TÂM LÝ: ĐỂ KẾT BẠN

Kết bạn và làm giàu tình bạn là một trong những mối quan tâm hàng đầu của con người trong cuộc sống. Nếu bạn gặp khó khăn khi muốn kết bạn, hãy tham khảo những nguyên tắc sau:

Hãy bộc lộ mình.

Người kia cần biết bạn là ai, bạn như thế nào trước khi họ muốn kết bạn. Để làm nảy nở tình bạn, tốt nhất là bạn nên tiết lộ những thông tin về chính mình, hãy cởi mở và thành thật về điều gì bạn thích và không thích. Chỉ có bằng cách trao đổi trung thực những ý nghĩ và cảm xúc của bạn thì người khác mới biết được những điểm chung mà bạn muốn chia xẻ, đôi khi không nhiều ở những thái độ bên ngoài nhưng rất đáng kể ở những giá trị cơ bản bên trong và cách nhìn nhận thế giới. (Tất nhiên là biện pháp này cũng có một giới hạn, nếu tiết lộ quá sớm một cách không thích hợp, như khi mới bắt đầu quan hệ thì có thể đưa đến những kết quả ngược với mong đợi.)

Hãy để cho người khác biết rằng bạn thích họ.

Nếu bạn thích ai, hãy bày tỏ điều đó – bằng lời nói hoặc hành động. Dù thành thật bày tỏ tình cảm của mình có thể là mạo hiểm và có thể bị từ chối nhưng đó cũng là nền tảng hợp lý duy nhất để cho một tình bạn thật sự nảy nở.

Hãy chấp nhận người khác.

Một dấu hiệu của tình bạn và sự chấp nhận người đó như một con người thật sự của họ, chứ không phải là một người theo ý bạn muốn. Đừng áp đặt điều kiện lên người khác, và nhớ rằng không ai hoàn thiện cả – ai cũng có những mặt tốt lẫn những mặt xấu của mình.

Hãy cùng nhau hoạt động.

Khi cùng nhau hoạt động, bạn đã tạo nên sự gần gũi và do đó sự lôi cuốn hấp dẫn lẫn nhau. Tình bạn cần thời gian để lớn mạnh, và cùng nhau tham gia các hoạt động (cho dù chỉ đơn giản là nói chuyện với nhau) đem lại sự hài lòng cho cả đôi bên, qua đó tạo cơ sở cho một tình bạn lâu dài. 

Hãy bày tỏ sự quan tâm lo lắng. 

Quan tâm lo lắng là điều kiện tiên quyết để làm nảy sinh và kéo dài tình bạn. Bạn hãy bày tỏ sự quan tâm chia sẻ với những niềm vui, nỗi buồn của người kia.

Tham khảo thêm: Wikihow: Làm một người bạn tốt

Trích đoạn từ Vượt qua thử thách- Ứng dụng tâm lý học trong cuộc sống, Minh dat Rehab biên soạn và dịch thuật.

👋 Chào bạn!

Hãy nhập địa chỉ email của bạn để đăng ký theo dõi blog này và nhận thông báo về các bài mới qua email mỗi tuần.

MinhdatRehab

Gởi bình luận

Xin lỗi. Bạn không thể sao chép nội dung ở trang này